อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

                อำเภอปราณบุรีแต่เดิมทีเดียวเป็นเมืองเก่ามีฐานะเป็นเมืองในสมัยรัชกาลที่ 5 ในปีพ.ศ.2444 ได้ประกาศให้เมืองปราณบุรีไปขึ้นกับเมืองเพชรบุรี และในปี พ.ศ.2449 ก็ได้พิจารณาให้เมืองปราณบุรีไปขึ้นอยู่กับแขวงเมืองชุมพร แต่เนื่องจากที่ตั้งของเมืองปราณบุรีกับแขวงเมืองชุมพรอยู่ห่างไกลกันมากไม่สะดวก จึงโปรดเกล้าให้รวมเมืองปราณบุรี เมืองประจวบคีรีขันธ์ และเมืองกำเนิดนพคุณตั้งเป็นแขวงเมืองขึ้นใหม่มีสภาพเป็นเมืองจัตวาอีกเมืองหนึ่ง ส่วนการตั้งชื่อเมืองที่ตั้งขึ้นใหม่นี้รัชกาลที่ 5 ได้พิจารณาเห็นว่าชื่อของเมืองปราณบุรีเป็นชื่อเมืองเก่า สมควรได้สงวนชื่อไว้ จึงทรงพระราชทานชื่อเมืองที่ตั้งใหม่ว่า “เมืองปราณบุรี” โดยตั้งที่ทำการอยู่ที่เกาะหลัก ส่วนเมืองปราณบุรีเดิม (ที่ตั้งอำเภอปราณบุรีปัจจุบัน) ให้เรียกชื่อว่าเมืองปราณ และให้ขึ้นกับเมืองปราณบุรีที่ตั้งขึ้นใหม่ ตั้งแต่นั้นมาราษฎรต่างก็พากันเรียกเมืองปราณเดิมว่า “เมืองเก่า” และเรียกกันติดปากมาจนถึงทุกวันนี้ สมัยรัชกาลที่ 6 ทรงแก้ไขชื่อเมืองปราณบุรีที่ตั้งที่ว่าการที่เกาะหลัก (ประจวบคีรีขันธ์) ว่าเมืองประจวบคีรีขันธ์ เพื่อกันการจำชื่อไขว้เขวกับเมืองปราณเดิม ซึ่งไม่มีการเปลี่ยนแปลงแก้ไขและใช้ชื่อว่าปราณบุรีตลอดมา